Kościół w BaniachKościół parafialny pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Baniach

Kościół został wzniesiony w poł. XIII w., wkrótce po nadaniu w 1234 r. przez ks. Barnima I ziemi bańskiej zakonowi templariuszy i po lokacji miasta w 1235 roku. W średniowieczu nosił wezwanie św. Marii Magdaleny. Został założony jako trójnawowa pseudo bazylika, z szerszym od korpusu nawowego masywem wieżowym i zakrystią przylegającą od północy do prosto zamkniętego prezbiterium. Istnienie świątyni potwierdza wzmianka z 1274 r. o wyborze nowego plebana z Bań. W 1478 r. kościół spłonął, podpalony przez wojska brandenburskie, po 1535 r. został przejęty przez protestantów. Powtórnie spaloną w 1690 r. świątynię odbudowano i wyposażono m.in. w barokowy ołtarz, ambonę i dzwony odlane w 1690 r. przez szczecińskiego ludwisarza Johanna Jacoba Mangolda, a także w organy zbudowane w latach 1763-1765. W 1716 r. zwieńczono wieżę barokowym hełmem. W 1853 r. kościół ponownie został strawiony przez pożar. W trakcie odbudowy w latach 1853-1854 rozebrano zakrystię oraz starą wieżę, wznosząc na jej miejsce nową, znacznie węższą, zbudowano nowe neogotyckie szczyty, przekształcono otwory okienne i drzwiowe, odbudowano dachy. Podczas działań wojennych w 1945 r. uszkodzeniu uległy dach i wieża, którą odbudowano w zmniejszonej wysokości. Dwudziestego dziewiątego czerwca 1946 r. kościół został poświęcony jako rzym.-kat. pod obecnym wezwaniem. W 1981 r. prowizoryczne zwieńczenie wieży zastąpiono nową murowaną kondygnacją.

Banie

KOŚCIÓŁ w PIASECZNIEKOŚCIÓŁ FILIALNY PW. MATKI BOŻEJ KRÓLOWEJ RÓŻAŃCA ŚWIĘTEGO W PIASECZNIE

Architektura kościoła wskazuje, iż powstał on jeszcze przed 1250 rokiem. Usytuowana w centrum wsi budowla, reprezentuje przykład orientowanej, salowej świątyni, rozplanowanej na rzucie prostokąta z wyodrębnionym prezbiterium, zakończonym półokrągłą apsydą. Od zachodu wieża jest tej samej szerokości co nawa. Wszystkie ściany wykonane są z dokładnie obrobionych kwadratów granitowych o zbliżonej wielkości i regularnym wątku. Kościół obiega ukośnie fazowany cokół, który nie zachodzi jednak na ościeża portali. W 1851 roku część chórową poszerzono do szerokości nawy, przemurowano szczyt wschodni i nieco powiększono pierwotny wykrój okien. Na wieży kościoła znajduje się dzwon z 1620 roku wykonany przez stargardzkiego ludwisarza Joahima Karstede. Świątynię poświęcono i przywrócono do kultu w 1946 roku jako kościół filialny pw. Matki Bożej Królowej Różańca Świętego. To obiekt zabytkowy wpisany do Rejestru zabytków.

Piaseczno

KOŚCIÓŁ W SWOBNICYKOŚCIÓŁ PW. ŚWIĘTEGO KAZIMIERZA W SWOBNICY

Pierwsze pisemne wzmianki o Swobnicy znajdują się w akcie nadania z 28.12.1234 r. księcia Barnima I dla zakonu joannitów. Kościół zbudowany został z ciosanego granitu około 1300 r. Budując obiekt w 1896 r., zatracono ślady starej architektury, o czym świadczą zamurowane portale wejściowe. Podczas pożaru w 1902 r. wywołanego uderzeniem pioruna wypaliło się całe wnętrze wraz z zabytkowymi dzwonami. Kościół poświęcony został pw. św. Kazimierza 3.03.1946 r., staraniem ks. Michała Chrąchola, który do września 1946 roku obsługiwał Swobnicę, mieszkając w Baniach. Od września 1946 r., jako samodzielny duszpasterz, objął parafię w Swobnicy ks. Franciszek Cofałka. Za jego pobytu Swobnica nazywała się jeszcze Dziczy Las, a później Lipka. Po nim od 1947 roku administrował Swobnicą ks. Franciszek Wypler. Podczas jego pobytu została erygowana parafia 01.06.1951 r. Dom zakonny erygowano 18.02.1983 r., a od sierpnia tego roku, przejściowo umieszczono nowicjat Towarzystwa Salezjańskiego Inspektorii św. Wojciecha.

Swobnica

KOŚCIÓŁ w DŁUSKUKOŚCIÓŁ FILIALNY PW. NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY KRÓLOWEJ POLSKI W DŁUSKU GRYFIŃSKIM

Dłusko Gryfińskie, z niem. Linde posiada rodowód średniowieczny. Już w XIII wieku we wsi został wybudowany kościół pw. NMP Królowej Polski, który obecnie stanowi filię parafii św. Kazimierza w Swobnicy. Budynek z granitowych ciosów przybrał formę sali na planie prostokąta z dwupołaciowym dachem, bez wydzielonego prezbiterium. Historycy uznają, iż w XVIII a potem w XIX wieku budynek został przebudowany, pokłosiem czego jest m.in. oszalowana, czworoboczna wieża dzwonna z metalowym pokryciem dachowym i krzyżem na czubku oraz ceglane, niższe i węższe od nawy prezbiterium z wielobocznym dachem i przyporami. Detal architektoniczny na ścianach zewnętrznych kościoła jest niewielki i składają się nań przede wszystkim ceglane fryzy na szczytach oraz sterczyny na krańcach ścian szczytowych. Wnętrze z płaskim stropem drewnianym z belkami i niewielką kruchtą nie ma chóru muzycznego. Wydzielone prezbiterium podkreślone zostało łukiem tęczowym i fragmentem zapisu Pozdrowienia Anielskiego. W strefie sacrum nad tabernakulum w oknie umieszczono kolorowy witraż z wizerunkiem Najświętszej Maryi Panny, do której wierni zanoszą swoje modlitwy.

Dusko

KOŚCIÓŁ w GÓRNOWIEKOŚCIÓŁ FILIALNY PW. NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA W GÓRNOWIE

Górnowo to wieś w rodowodzie średniowiecznym, wzmiankowana w pisanych źródłach dotyczących cystersów z Kołbacza już przed rokiem 1202. Obecnie kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa jest filią parafii Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Baniach. Został wzniesiony w XIV wieku na planie prostokąta z kostki granitowej. Na przełomie XV i XVI wieku dostawiono czworoboczną wieżę, która nad blankami przechodzi w ceglany wielobok przykryty wielopłaszczyznowym dachem z krzyżem. Tylko ten fragment świątyni ukazuje materiał z którego powstał, pozostała część świątyni zakryta jest tynkiem. Wnętrze nakrywa jasny, drewniany sufit, poprzecinany gęsto ciemnymi belkami. Przestrzeń prezbiterium wyodrębniono symbolicznie poprzez niewielkie podwyższenie. Zajmują je, utrzymane w pistacjowej barwie: mensa, ambonka i pochodzący z II połowy XVIII wieku ołtarz główny. Ten ostatni, choć niewielki, idealnie wpasowany jest pomiędzy dwa tylne okna rozświetlające prezbiterium. Ołtarz posiada białe, ażurowe zdobienia, oraz - także białe i misternie zdobione - dwie kolumny podtrzymujące jego baldachim. Centrum ołtarza wypełnia, utrzymane w żywych barwach wyobrażenie Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Gornowo

KOŚCIÓŁ w LUBANOWIEKOŚCIÓŁ P.W. CHRYSTUSA KRÓLA W LUBANOWIE

Kościół wzniesiono w XIII wieku w centrum wsi, po wschodniej stronie drogi na niewielkim wyniesieniu o nieregularnym zarysie. Jest to budowla salowa, orientowana, założona na planie prostokąta bez wyodrębnionego chóru z wieżą zachodnią tej samej wysokości co nawa. Ściany wykonane są z dokładnie obrobionych kwadr granitowych o regularnym poziomym wątku. Świątynię obiega ukośnie fazowany cokół zachodzący na ościeża portali. Gzyms profilowany, otynkowany, zapewne ceglany, późniejszego pochodzenia. Wnętrze ze stropem płaskim z listwami oświetla światło sączące się przez kolorowe witraże. W przestrzeni dużym elementem jest rozbudowana empora muzyczna z XIX wieku. Niewydzielone w bryle prezbiterium jest natomiast siedzibą siedemnastowiecznego ołtarza z obrazem Chrystusa Króla i tabernakulum z Najświętszym Sakramentem. W pobliżu ustawiono również obraz Chrystusa Miłosiernego i Świętej Rodziny. Strefa sacrum wyniesiona została ponad nawę dla wiernych, a łuk tęczowy został symbolicznie zaakcentowany za pomocą malowideł ściennych o tematyce eucharystycznej. Plac na którym znajduje się kościół otoczony jest kamiennym murem, który przez lata wyznaczał granicę tutejszej nekropolii. Dzisiaj po cmentarzu pozostał jedynie kamienny obelisk poświęcony poległym w I Wojnie Światowej mieszkańcom wsi. Należałoby jedynie zadbać, aby upływający czas nie zatarł na zawsze wyrytych na nim słów pamięci. Od strony południowej w ciągu muru znajduje się XVIII wieczna brama flankowana przez dwie furty (lewa obecnie zamurowana). Szkoda, że zrezygnowano z tego wejścia, by tuż obok (rozebrawszy znaczny odcinek muru) zrobić nowe schody. Cała świątynia jest bardzo dobrze utrzymana i zachęca do jej odwiedzenia.

Lubanowo

Lubanowo

KOŚCIÓŁ w BABINKUKOŚCIÓŁ FILIALNY PW. ŚWIĘTEJ ANNY W BABINKU

Kościół usytuowano w centrum wsi przy skrzyżowaniu dróg. Wzniesiony został pierwotnie na planie prostokąta, bez wieży i wyodrębnionego prezbiterium. W XVIII wieku dobudowano wieżę o konstrukcji ryglowej, zwieńczoną latarnią. Na przełomie XIX i XX wieku świątynię zniszczoną pożarem przebudowano; od podstaw wybudowano nową wieżę i przedłużono prezbiterium zamykając je apsydą. Obecnie, budowla posiada plan prostokąta zamkniętego od wschodu półkolistą apsydą a od zachodu wieżą. U zbiegu północnej elewacji wieży z korpusem nawowym dobudowano zakrystię. Salowe wnętrze przykryto stropem belkowanym i dachem dwuspadowym. Elewacjom nadano formę neoromańską i otynkowano, przesłaniając całkowicie relikty pierwotnego założenia. Ściany wzniesiono z głazów narzutowych nieznacznie tylko przyciosanych, o dość regularnym wątku z zastosowaniem warstw wyrównawczych. Dokładnie obrobiono jedynie narożniki. Elementy XIX wieczne oraz detale architektoniczne wykonano w cegle. Plac kościelny o dość nieregularnym zarysie, obwiedziony jest kamienno-ceglanym murem z ceglanymi bramami od zachodu i wschodu. Po dziś dzień pełni on rolę cmentarza przykościelnego. Wymiana elewacji kościoła została zakończona początkiem 2012 roku. Przy tej okazji odsłonięto warstwę fundamentową wykonaną z kamienia polnego, oraz zbito częściowo osypujący się tynk ze ścian odsłaniając ich kamienny wątek.

Babinek

Babinek

KOŚCIÓŁ w SOSNOWIEKOŚCIÓŁ FILIALNY PW. NIEPOKALANEGO POCZĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY W SOSNOWIE

Kościół znajduje się w niewielkiej miejscowość położonej w odległości 4 km na północny-wschód od Lubanowa przy trasie Banie-Gryfino. Do dziś zachowała ona układ owalnicowy z wrzecionowatym nawsiem. Granitowy kościół z XIII wieku oraz XIX wieczne okazałe domostwa, świadczą o minionej świetności tej osady. Kościół wybudowany został po południowej stronie nawsia, nad centralnie położonym stawem. Była to początkowo budowla salowa, orientowana, o planie prostokąta bez wyodrębnionego prezbiterium i wieży zachodniej. Zachowaną do dziś podstawę wieży wykonano w późniejszym okresie. Mury świątyni posadowione na kamiennym fundamencie i fazowanej warstwie cokołowej, wzniesione są z dokładnie obrobionych kwadr granitowych łączonych zaprawą wapienną, ułożonych w regularne warstwy.

Sosnowo

KOŚCIÓŁ w KUNOWIEKOŚCIÓŁ PW. ŚWIĘTEGO WOJCIECHA BISKUPA I MĘCZENNIKA W KUNOWIE

Kunowo to średniowieczna osada założona w XIII wieku, początkowo związana z Templariuszami, a potem rodami rycerskimi. Znajdujący się w niej kościół pw. św. Wojciecha z przełomu XIV i XV wieku stanowi filię parafii Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Baniach. Budynek na planie prostokąta wybudowano z kamienia jako orientowaną salę bez wieży. Przebudowa na przełomie XVIII i XIX wieku wiązała się z budową drewnianej wieży szalowanej i wielobocznie zamkniętego prezbiterium z cegły. Wewnątrz warto spojrzeć na rozbudowaną emporę muzyczną i drewniany strop z malowidłami. W strefie sacrum zaś na figurę Najświętszej Maryi Panny i obraz patrona w ołtarzu bocznym.

Kunowo

KOŚCIÓŁ W BRIESTKOŚCIÓŁ W BRIEST

Kościół w Briest, wspaniały obiekt z kamienia polnego oraz częściowo z cegły, zbudowany w XIII wieku, naznaczony jest wpływami mnichów z klasztoru w Gramzow. Wielkość kościoła wskazuje na znaczącą rolę, jaką odgrywał on w kościelnej administracji. Pięciokondygnacyjna wieża o wysokości ok. 27 m wzniesiona została z bloków granitowych. Na jej wschodnim szczycie znajduje się niewielka dzwonnica z niskim i masywnym dachem namiotowym, na którym zamocowany jest kuty krzyż. Ołtarz stanowi monumentalne połączenie późnogotyckiego ołtarza skrzydłowego (ok. 1500 r.) oraz ołtarza w stylu renesansowym (1600r.), ambona jest dziełem renesansowym (z końca XVI wieku) z kolumnami w stylu korynckim po bokach; chrzcielnicę umieszczono na żłobionej podstawie.

Briest

KOŚCIÓŁ W JAMIKOWKOŚCIÓŁ W JAMIKOW

Kościół z 1856 r. znajduje się w centrum wioski. W ubiegłych latach odrestaurowano zarówno mur cmentarza, jak i sam kościół. Dworek, objęty ochroną zabytkowy obiekt późnobarokowy, wybudowany został przypuszczalnie już pod koniec XVIII wieku. Charakterystyczny dla tej podłużnej jednokondygnacyjnej budowli jest wysoki typowy dla tamtego okresu dach mansardowy. Do roku 1945 posiadłość należała do książęcego rodu Lynar-Redern z Görlsdorf, który wyznaczył dzierżawcę w Jamikow. Wraz z końcem wojny w 1945 roku cała wieś zdecydowała się na ucieczkę. Część osób powróciła do wsi w roku 1946 i rozpoczęła zagospodarowywanie zasiedlonych terenów objętych reformą rolną. Wiele pomieszczeń dworku ożyło na nowo; po wojnie mieszkało tam do 100 uchodźców.

Jamikow

KOŚCIÓŁ W PASSOWKOŚCIÓŁ W PASSOW

To wczesnogotycki kościół z kamienia polnego wzniesiony na planie czworokąta, pochodzący z trzeciej ćwierci XIII wieku. Zachodnia wieża mająca mniej więcej szerokość nawy dobudowana została dopiero w XVIII wieku. W roku 1822 uzupełniono ją o pokryte deskami zwieńczenie wieży o podstawie kwadratu.

Passow

KOŚCIÓŁ W HOHENLANDINKOŚCIÓŁ W HOHENLANDIN

Średniowieczny kościół w Hohenlandin składa się z jednej nawy oraz węższego od niej prezbiterium i zbudowany został w XIII wieku z kamienia polnego. Okna są wąskie i zakończone krótkim ostrołukiem. Uwagę zwraca wschodni trójkątny szczyt ozdobiony zamkniętymi półkoliście blendami oraz umiejscowioną ponad nimi okrągłą blendą. Wieża kościoła spłonęła w pożarze wywołanym uderzeniem pioruna.

Hohenlandin

KOŚCIÓŁ W GRÜNOWKOŚCIÓŁ W GRÜNOW

Wiejski kościół w Grünow zbudowany został w XIII wieku przez osadników z Frankonii i stanowi przykład pieczołowicie wykonanej wczesnogotyckiej budowli z kamienia polnego. Niemal kwadratowa wieża wznosi się po stronie wschodniej (stąd też nazwa „Nie ten Grünow” – w odróżnieniu od miejscowości Grünow pod Prenzlau) bardzo krótkiego korpusu nawowego nad prezbiterium, z którym graniczy półkolista apsyda (wnęka ołtarza), zakrystia znajduje się przy północnej stronie wieży. Ołtarz z granitowych kamieni być może przetrwał w niezmienionej formie; wraz z wnęką na relikwie pochodzi on z okresu przed reformacją. Świeczniki ołtarzowe pochodzą z 1690 r. Pierwotne boczne wejście zostało zamurowane, obecnie do kościoła wchodzi się przez ceglany portal dobudowany po stronie zachodniej. Wskutek uderzenia pioruna kościół spłonął doszczętnie w 1675 r., dopiero w 1699 r. zakończono odbudowę, wieża została ukończona jednak dopiero w 1738 r. Do dzisiaj kościół posiada dwa dzwony z brązu. Oba te dzwony odlane zostały w roku 1915 przez ludwisarza Roloffa Klassen. Na większym dzwonie (96 cm) widnieje łacińska inskrypcja (w tłumaczeniu: O wielki królu Jezu Chryste, przyjdź do nas z pokojem), drugi dzwon ma średnicę 86 cm. Kamienne budowle powstały przy wykorzystaniu techniki szalunkowej, najpierw z możliwie równomiernie ociosanych kamieni rozpoczynano budowę ściany zewnętrznej, a następnie wstawiano w nią kolejny szalunek. Wolna przestrzeń wypełniana była betonem wapiennym i mniejszymi kamieniami. Budowa kościoła miała miejsce najprawdopodobniej w XIII wieku z inicjatywy strzechy budowlanej (Bauhütte) tworzonej przez wspólnotę mnichów.

Grunow

KOŚCIÓŁ W NIEDERLANDINKOŚCIÓŁ W GRÜNOW

Jest to kościół średniowieczny, gotycki, zbudowany z kamienia polnego w 1250 roku. Przy kościele salowym wzniesionym z polnych kamieni dobudowana jest wieża o takiej samej szerokości, wysokie wąskie okna w kształcie półkolistego łuku przywodzą na myśl kościół obronny. Przed południowym portalem stoi niewielka kruchta, zachodni portal ma dwuuskokowe ościeże. Dawna szeroka i wysoka wieża o konstrukcji ryglowej kończyła się dachem namiotowym. Nawa i wieża około 1700 r. pokryte zostały tynkiem, wnętrze przykryto płaskim stropem belkowym. W kościele znajduje się rzeźbiony ołtarz pochodzący sprzed reformacji, zachowany w bardzo dobrym stanie. Jego centralną postacią jest Matka Boska z dzieciątkiem Jezus przedstawiona jako królowa nieba otoczona aniołami i czterema świętymi w koronie, boczne skrzydła ołtarza przedstawiają natomiast 12 apostołów. Ambona jest dziełem renesansowym, chrzcielnica wykonana jest z drewna, natomiast organy z aniołami grającymi na trąbkach pochodzą z okresu baroku. W trakcie prac renowacyjnych przy zdejmowaniu iglicy zabezpieczono także pozostałości zwieńczenia wieży wraz z kulą. W miedzianej kuli widoczne były odpryski po pociskach z drugiej wojny światowej, przy czym także umieszczony w środku kuli kaseton na historyczne dokumenty nosił ślady po pociskach, a dokumenty w jego wnętrzu uległy zniszczeniu. Zabezpieczone monety zostały pieczołowicie oczyszczone przez numizmatyka, były to 1/12 talara 1764 D. Fryderyk II., srebro lub 1/3 talara 1769 B Fryderyka II, srebro lub 1 Friedrichsdor („złoty fryderyk) 1795 A Fryderyk Wilhelm II., złoto. Postanowiono zachować je dla przyszłych pokoleń, ponownie umieszczając je w poprzednim miejscu. W roku 1991 nastąpiła całkowita odbudowa historycznej wieży o konstrukcji ryglowej. Artysta kowal Wilfried Schwuchow z Angermünde wykonał zwieńczenie wieży, wykorzystując przy tym starą kulę z iglicy kościelnej wieży oraz dach hełmowy. W roku 1995 rozpoczęto prace w obszarze korpusu nawowego.

Niederlandin

KOŚCIÓŁ W PINNOWKOŚCIÓŁ W PINNOW

Kamienny kościół z XIII wieku był niegdyś największym obiektem w okolicy. Pierwotną budowlę z muru pruskiego datuje się na rok 1706. Dopiero w 1736 r. powstała zachowana do 1969 r. smukła wieża odmłodzona bogatymi wielouskokowymi ościeżami, pokryta wówczas drewnianym gontem, zastąpionym w 1863 r. dachem łupkowym. Ołtarz pochodzi najprawdopodobniej z roku 1712, w którym to roku odrestaurowano kościół. Zwieńczenie wyposażone jest w organy, tzn. ołtarz i organy stanowią całość. Wspaniałe motywy akantu widniejące nad całym dziełem świadczą o jego niezmienionej od początku powstania formie. W głównej części ołtarza przedstawione jest ukrzyżowanie. Ambona z roku 1612 jest dziełem renesansowym o bogatych zdobieniach, z tego okresu pochodzi ponadto także malowana drewniana chrzcielnica; zdobiące ją malunki zostały odnowione w 1967 roku.

Pinnow

KOŚCIÓŁ W SCHÖNERMARKKOŚCIÓŁ W SCHÖNERMARK

Kościół salowy w Schönermark wzniesiono około 1250 roku, na zachowanej ścianie wschodniej znajdują się ostrołukowe grupy trzech okien, na szczycie umiejscowione w dwóch rzędach bliźniacze blendy oraz okrągłe okno. O obronnym charakterze kościoła świadczą wąskie okna, wszystkie pozostałe okna powiększono w roku 1876. Dzisiejsza wieża o konstrukcji ryglowej została wybudowana w 1837 r. w miejsce poprzedniej wieży, która padła ofiarą orkanu w listopadzie 1836 r. W roku 1965 wieżę odrestaurowano, mieszczą się w niej jeszcze dwa dzwony wykonane z brązu. Najstarszy pochodzi z roku 1513, drugi został odlany na miejscu w roku 1553 , trzeci zaś musiano oddać w czasie 2. wojny światowej. W południowowschodnim rogu znajduje się ciosany kamień z motywem szachownicy. Przypuszczalnie jest to symbol cechu strzechy budowlanej lub gmerk margrabiów (dynastia askańska). Do wyposażenia wnętrza kościoła należy wspaniały barokowy ołtarz z amboną z XVII wieku wykonany z drewna z wybrzuszonym koszem pomiędzy dwiema kolumnami korynckimi oraz rzeźbionymi bocznymi elementami sklepienia. Odgłośnik nad amboną zdobi pruski orzeł, a kosz ambony – inicjały FWR (Fryderyk Wilhelm Rex), co pokazuje, że król przez długi czas był kolatorem gminy. Odnawiając wnętrze kościoła w roku 1979 odsłonięto szereg poświęconych krzyży. Prawdopodobnie pochodzą one jeszcze z XIII wieku. Klimat wnętrza współtworzą witraże zaprojektowane i uformowane przez artystkę szklarza Dorothee Fichtmüller. W maju 1827 r. zarząd kościoła w Schönermark podjął decyzję o budowie budynku szkolnego. Miał się w nim mieścić duży pokój z pomieszczeniem gospodarczym oraz mieszkanie nauczyciela. Rok później budowa za 1723 talary została ukończona. Ten budynek o bogatej tradycji służył jako szkoła aż do roku 1953, kiedy to przekształcony został w budynek mieszkalny. W ramach obchodów 700-lecia macierzysty budynek odrestaurowano i w dniu 04.07.1987 otwarto w nim niewielkie muzeum. Odtąd można tam oglądać wystawę, która jest wciąż zmieniana i wzbogacana o nowe eksponaty.

Schonermark

KOŚCIÓŁ W FELCHOWKOŚCIÓŁ W FELCHOW

To kościół z kamienia polnego pochodzący z połowy XIII wieku z węższym prostokątnym prezbiterium oraz zachodnią wieżą zbudowaną na szerokość nawy na planie poprzecznego prostokąta. Masywna kwadratowa konstrukcja wieży pochodzi z XVIII wieku. Kościół posiada ostrołukowy portal oraz ołtarz z 1595 r.; ambona pochodzi z roku 1630.

Felchow

KOŚCIÓŁ WE FLEMSDORFKOŚCIÓŁ WE FLEMSDORF

Jest to kościół z kamienia polnego wybudowany w połowie XIII wieku na planie prostokąta. Wschodni szczyt posiada blendy. W roku 1700 kościół zyskał wieżę. Ołtarz ambonowy pochodzi z roku 1736.

Flemsdorf

KOŚCIÓŁ W STÜTZKOWKOŚCIÓŁ W STÜTZKOW

Wzmiankowany w latach 1638 i 1687 kościół został mocno uszkodzony i prawdopodobnie uległ całkowitemu zniszczeniu. Dopiero w roku 1748 dzięki pomocy tajnego radcy pana Risselmanna ukończono budowę nowego kościoła. Wzniesiono go na stoku opadającym w kierunku Odry. Kościół jest niewielką budowlą z muru pruskiego o tynkowanych ryglach i ma formę sali. Ponieważ ołtarz z braku miejsca stał po stronie zachodniej, mówiono, że kościół jest odwrotnie orientowany. Stosunkowo duże okna zamknięte były półkolistymi łukami i miały solidne profile. Na wschodnim końcu znajdowała się wieża z muru pruskiego z podwójnym hełmem o zdobnym kształcie. Na szczycie znajdowała się kula z miedzianej blachy, która zgodnie ze zwyczajem zawierała dokumenty dotyczące mecenasów obiektu, jego budowniczych, urzędników wiejskich oraz kilka monet. Na szczycie tej kuli można było zobaczyć powiewającą małą ząbkowaną chorągiewkę, na której widniał rok 1748, a więc rok zbudowania kościoła. Wnętrze kaplicy wyłożone jest cegłami. Do roku 1948 kościół miał ołtarz ambonowy, podczas renowacji w 1948 r. ołtarz ambonowy zdemontowano, ambonę ustawiono po lewej stronie, sam ołtarz natomiast został otynkowany i uzupełniony o wielki drewniany krzyż. We wschodniej części umiejscowiono emporę z organami. Kościół jako filia parafii w Crussow znajdował się pod patronatem tamtejszych właścicieli ziemskich. Kościół posiadał wcześniej dwa dzwony, większy wysłano do stacji misyjnej w Afryce Południowo-Zachodniej (przed 1907 r.), a mniejszy (z XV wieku – średnica 39 cm), na którym widniała inskrypcja „ave maria gratia plena“ (Bądź błogosławiona, Mario, łaskiś pełna!) przeniesiono około 1907 r. do Muzeum powiatu Uckermark w Prenzlau. Znajduje się w jego zbiorach do dzisiaj. W dniu 17. marca 1907 r. Naczelna Ewangelicka Rada Kościelna (Evanglischer Oberkirchenrat) przekazała kościołowi w Stützkow w darze dwa nowe dzwony z brązu dla upamiętnienia roku 1806/07. Duży dzwon o średnicy 66 cm został odlany w roku 1906 przez Franza Schillinga; posiada on zdobienia w postaci srebrnego krzyża z roku 1813/14 ze słowami „Bóg z nami“ i „Dla nas wielki Franz Schilling z Apolda / z brązu na pruskie działa / podarowany przez Naczelną Ew. Radę Kościelną / w setną rocznicę wierności Stützkow“. Mały dzwon, również odlany przez Franza Schillinga, mający średnicę 54 cm, w 1917 r. został przekazany na pierwszą wojnę światową. W roku 1945 w toku działań wojennych kościół odniósł poważne uszkodzenia, dach przedziurawiły kule, na ścianie wieży pozostała wielka dziura po kuli, która przeszyła ją na wylot, organy i zegar na wieży były doszczętnie zniszczone. Począwszy od 1948 r. rozpoczęto prace mające na celu doprowadzeniekościoła do lepszego stanu, jednak mimo wszelkich starań kościół musiał zostać ostatecznie zamknięty w 1981 r. z powodu poważnych wad budowlanych. Następnie w roku 1986 kościół został całkowicie wyburzony.

STÜTZKOW

KOŚCIÓŁ W BERKHOLZKOŚCIÓŁ W BERKHOLZ

Kościół został zbudowany dopiero w 1887 roku (po pożarze) i stanowi przykład ceglanego obiektu sakralnego w stylu gotyckim. Do budowy korpusu nawowego wykorzystano jednak ciosane kamienie polne pochodzące z budowli wzniesionej w tym miejscu wcześniej w XIII wieku. Charakterystyczny dla tego kościoła jest prosty i skromny wystrój, uwagę przyciągają natomiast kolorowe witraże. Z wieży w 1996 r. usunięto stary niedziałający już zegar, zastępując go zegarem nowoczesnym zdalnie sterowanym drogą radiową. Wysłużony czasomierz udostępniono do zwiedzania przy wejściu do kościoła, aby zachować ten cenny zabytkowy obiekt. Na wieży wciąż jeszcze znajdują się trzy dzwony, wielki dzwon bije co pół godziny. Warto wspomnieć ponadto o odrestaurowanych drzwiach przy wejściu do kościoła, do budowy których udało się wykorzystać oryginalne części dawnej bramy.

Berkholz

KOŚCIÓŁ W SCHÖNEBERGKOŚCIÓŁ W SCHÖNEBERG

Jest to kościół z kamienia polnego, wzniesiony pierwotnie w XIII wieku na planie prostokąta. uiny kościoła zostały przebudowane w roku 1729 przez v. Buch z Kornboden i pełnią obecnie funkcję miejsca spotkań pod nazwą „Speicherstube“ oraz muzeum ziemi ojczystej. Wartym uwagi szczegółem jest tzw. kamień z szachownicą – ociosany kamień polny ozdobiony motywem szachownicy – wbudowany przy wschodnim szczycie kościoła, o dotąd niewyjaśnionym znaczeniu. W roku 2005 dzięki licznym datkom odlano i poświęcono nowy dzwon, zainstalowany w roku 2006. Z przekazów wynika, że pierwotnie kościół nie miał dzwonu.

Schoneberg

Realizator projektu

Partner

Urząd Oder-Welse

Gmina Banie

Projekt „Polsko-niemiecki szlak obiektów sakralnych” jest dofinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa (Fundusz Małych Projektów w ramach Programu Współpracy Interreg V A Meklemburgia-Pomorze Przednie/Brandenburgia/Polska w Euroregionie Pomerania).

Kontakt

Fundacja Baltic Natura

ul. Sienna 9
70-542 Szczecin

608 23 85 99

biuro@baltic-natura.eu



Logo


Warning: "continue" targeting switch is equivalent to "break". Did you mean to use "continue 2"? in /home/tempuspolska/ftp/sakalne.info/plugins/system/yjsg/includes/layouts/yjsg_mobilemenu.php on line 76